Beheerswerken in bossen SCK CEN en VITO voor meer biodiversiteit

Dit voorjaar vinden er beheerswerken plaats in 40 hectare bossen van SCK CEN en VITO. De beheerswerken zijn noodzakelijk. De huidige monotone dennenbossen bevinden zich in een povere conditie.

Bovendien worden ze geteisterd door exoten zoals Amerikaanse vogelkers. Door 25% à 30% van de zwakste bomen doelgericht te dunnen, ontstaat er veel meer leven en biodiversiteit in de ondergroei.

Bovendien krijgen inheemse bomen opnieuw groeikansen. Deze ingrepen vragen één ding: een beetje geduld, zodat de natuur na de dunning zijn wonderlijke werk kan doen. De werken starten omstreeks midden februari en moeten afgerond zijn voor 1 april.

SCK CEN en VITO zijn in onze gemeente eigenaar van meerdere honderden hectare bossen. Via een toegankelijkheidsreglement zijn grote delen van deze enorme bossen opengesteld voor fietsers en wandelaars, waardoor we er met z’n allen volop van kunnen genieten.

Voor het beheer schakelen SCK CEN en VITO het gespecialiseerde studiebureau Biotoop in. Wat er inzake beheer mag gebeuren in het bos wordt bepaald in bosbeheerplannen, kritisch beoordeeld en goedgekeurd door het Agentschap voor Natuur en Bos. Zeker voor grote bosoppervlaktes gebeurt het bosbeheer stap voor stap, waardoor elk jaar bepaalde ingrepen doelgericht worden uitgevoerd in bepaalde deelgebieden. Elk bosbeheerplan wordt opgesteld met een tijdshorizon van 24 jaar. 

Problematiek

De meeste dennenbossen in onze regio kregen de afgelopen decennia weinig onderhoud en werden als het ware aan hun lot overgelaten. Een inhaalbeweging is absoluut nodig. Ook de bossen van SCK CEN en VITO in de buurt van de Goorstraat, Oude Bleken en de Europawijk kampen met ernstige problemen.

Door de klimaatverandering en plagen zoals de letterzetter zijn vele bomen ziek en/of ernstig verzwakt. Deze monotone aangeplante bossen bestaan overwegend uit uitheemse bomen zoals Corsicaanse of grove den. Inheemse bomen krijgen in deze donkere bossen geen kans en beperken de biodiversiteit van de ondergroei, waardoor exoten zoals Amerikaanse vogelkers steeds meer overwoekeren.

Beheerswerken

De geplande beheerswerken voor dit voorjaar situeren zich op twee locaties. Enerzijds zijn er de bossen van het VITO in de omgeving van de Europese School en achter de Straatsburglaan. Daarnaast wordt er ook gewerkt in de bossen van SCK CEN tussen het golfterrein Nuclea en de installaties van SCK CEN, waaronder Euridice. De werken moeten uitgevoerd worden voor 1 april, de start van het broedseizoen voor vogels.

Meer biodiversiteit

In grote lijnen omvatten deze beheerswerken het bestrijden van uitheemse ondergroei en een gerichte dunning. Bij deze dunning worden 25 à 30% van de bomen geselecteerd voor kapping. Het gaat dan over zieke en verzwakte bomen. Door deze bomen krijgen de overblijvende bomen extra groeikansen en ontvangt de bosbodem meer natuurlijk licht. Hierdoor ontkiemen inheemse bomen zoals berk, lork, inlandse eik, hazelaar,.... Voor een ondergroei met meer biodiversiteit mikt Biotoop op spork, lijsterbes, bramen,… maar ook speenkruid en varens.

Troosteloze aanblik

Uiteraard vraagt deze evolutie wat tijd en geeft een sterk uitgedund bos aanvankelijk een troosteloze aanblik. De veerkracht van de natuur neemt evenwel snel de overhand en is bijzonder fascinerend om te volgen. Het gerooide hout wordt overwegend gebruikt voor de productie van OSB-platen. Dit plaatmateriaal vind je in vrijwel elk bouwproject terug. Het gebruik van hout uit correct beheerde lokale bossen versterkt de duurzaamheid van de bouwsector. 

Herbebossing

SCK CEN en VITO zijn op dit moment niet alleen bezig met noodzakelijke beheerswerken in de bestaande bossen. Er wordt ook nagegaan of bepaalde percelen binnen hun gebieden in aanmerking komen voor herbebossing.